Một lần, tôi được nghe lỏm câu chuyện dưới đây giữa hai em
nhỏ chừng năm, sáu tuổi đương thả tàu trên hồ nước trong một công viên. Một em
có vẻ láu lỉnh khoe với bạn nó.
Chiếc tàu đó, ba tao mới mua ở Charner, hai trăm đồng đấy. Mày về xin ba mày tiền mua
một chiếc đi, rồi mai hai đứa mình lại đây chơi tàu chạy đua.
Em kia
đáp :
- Lần
trước, tao xin tiền mua chiếc máy bay, ba tao bảo không có tiền.
- Ba
mày nói dối mày đấy. Dễ ợt mày ơi, tao đã thầy rồi. Ba tao lại nhà băng, nói với
người ta là người ta đưa tiền ngay. Ba mày không chịu lại nhà băng chứ thiếu gì
tiền.
- Ừ, để
tao về bảo ba tao lại nhà băng lấy.
Thực là
ngây thơ, phải không bạn ?? Nhưng bạn có tin được không, trong số người lớn
chúng ta cũng có nhiều người ngây thơ như vậy ? Họ tin rằng đọc sách chứ không
cần tốn công tu luyện, là tâm hồn, tài năng sự tha đổi hẳn cũng như hai em nhỏ
trên kia tin rằng lại nhà băng hỏi là người ta đưa tiền, mà không biết rằng phải
kiếm được tiền gởi cho ngân hàng đã. Nghĩ như vậy thế nên khi đọc sách xong,
không thấy kết quả, những người ấy sinh ra chán nản.
Chẳng hạn,
một ông bạn tôi mới rồi nói:
Đọc
song cuốn QUẲNG GÁNH LO ĐI VÀ VUI SỐNG tôi chẳng thấy bớt lo được phần nào.
Tôi hỏi
?
- Anh
có theo đúng lời trong sách không ?
- Tôi
theo không được.
- Anh
có thử không ? lời khuyên nào theo không được ?
Ông ấy ấp
úng, không đáp. Tôi chắc chắn ông ấy đã đọc như tiểu thuyết chứ không chịu nhẫn nại
thực hành.
Một bạn
khác thú thực với tôi, giọng tâm lí :
- Tôi
đã trên ba chục tuổi đầu rồi, ông ah, mà sự nghiệp vẫn chứ có chút gì, vẫn thu
kém bạn bè, tôi tự lấy làm thẹn lắm nên hăng hái đọc loại sách tự học nhưng hỡi
ơi ! Đọc xong, tôi thất vọng lắm, không tiến được tí, ông có cách nào giúp tôi
không ?
Có bạn
lại nghiêm khắc, chua chát, tỏ giọng oán hờn :
- Tôi
đã tốn nhiều tiền về loại sách tự học mà chẳng có chút kết quả nào. Tôi cảm tưởng
rằng những sách ấy vô ích, vì những người đã thành công thì chẳng cần đọc sách,
còn những người không thành công thì đọc bao nhiêu cũng không sao thành công được.
Những bạn
ấy bi quan như vậy vì nhận lầm công dụng của sách. Sách có thể là cầm nang của
Quý cốc tiên sinh Gia Cát Lượng. chứ tuyệt nhiên không thể là bửu bối của Na
Tra thái tử hoặc Tề Thiên đại thánh, mà bảo là sách có thể hoán cải đời sống
người được. Sách có vạch cho ta con đường đi, phép tu thân xử thế và làm việc
còn muốn thay đổi đời ta thì tự ta, ta phải làm lấy, nghĩa là chính ta phải nghị
lực và kên nhẫn thực hành lời trong sách, trái lại, nếu chỉ đọc suống thì sách
hoàn toàn vô ích.
Hiểu
như vậy, ta không quá tin ở sách đến nỗi thất vọng vì sách, mà thấy vui vẻ, bên
lòng học tập vì ta biết rằng sách chứa những kinh nghiệm quý giá của nhân loại,
rằng nhân áp dụng những luật về tâm lý, sinh lý chung cho mọi người mà soi sáng
ta, dắt dẫn ta và nếu ta quyết tâm theo thì tất phải theo được, phải thành
công. Không theo được chỉ tại ta thiếu nghị lực, không muốn một cách mãnh liệt
đấy thôi.
Trong
nhiều cuốn sách, tôi đã để một chương hoặc một đoạn nhắc về cách rèn nghị lực
nhưng nhiều độc giả cho tằng bấy nhiêu chưa đủ, muốn tôi soạn riêng một cuốn
bàn về vấn đề quan trọng nhất, có thể nói là căn bản trong việc tu thân ấy.
Tôi xin
lãnh ý và tra khảo để soạn cuốn này, chú tâm là muốn chứng thực cho các bạn thấy
rằng ai cũng có nghị lực, ai cũng có thể rèn cho nó thêm cứng rắn rồi dùng nó
mà thay đổi một phần nào cá tính cùng khả năng của mình và tự tao ra những hoàn
cảnh thuận tiện để thành công.
Một tác
giả Trung Hoa viết một cuốn nhan đề là " Ai ai cũng là Nghiêu, Thuấn
" nghĩa là ai cũng có thể thành bậc thành hiền. Tôi cho là quan niệm đó
hơi quá lạc quan, mặc dầu vẫn có thể là hữu lý, nhưng tôi tin rằng bất kỳ người
nào, không bệnh tất và thông minh trung bình cũng có thể thành công vì những bậc
thành hiền thì khắp thế giới, mỗi thế kỷ may lắm có vài vị, còn hạng người
thành công trong đời thì ngay chung quanh chúng ta, có thiếu gì đâu ?
Theo bảng
thông kê của các trường hàm thụ Âu, mx, cứ 100 học sinh tự học có 20 người học
đến nơi đến chốn. Vậy cứ năm người được một người thành công. Tự học, tự tu thân
bằng cách đọc sách, không được người chỉ dẫn từng bước, nhắc nhở mỗi ngày như
trong các lớp hàm thu, kết quả có phần kém, nhưng tôi tưởng mười người hoặc hai
mươi người học phải có một người đạt mục đích. Đâu cần phải bậc siêu nhân mới
hơn được chín người hoặc mười chính người khác. Chỉ cần gắn sức thôi.
Tôi tin
tằng những bạn đọc cuốn này nhất định nhói lên trong số chín hoặc mười chín người
ấy. Không khó hễ các bạn muốn là được. Tất nhiên cũng phải biết cách muốn. Cuốn
này sẽ chỉ các bạn cách muốn.
